Wszyscy są przekonani, że Pele to najlepszy piłkarz w historii, ale jeśli przyjrzeć się faktycznym statystykom...

Niewątpliwie Pele był wielkim piłkarzem, jednak mity jakie narosły wokół jego postaci są doprawdy zadziwiające. Przyjrzyjmy się zatem dwóm argumentom, które są najczęściej przytaczane na korzyść tego, że Pele miał być najlepszym piłkarzem w historii.

"Pele strzelił 1281 goli!"

Popularny argument mający ukazać, że Pele był goleadorem co niemiara i nikt nie strzelał tylu goli, co słynny Brazylijczyk. Cóż, owszem, Pele strzelił 1281 goli, ale nie strzelił tylu w oficjalnych meczach. Złotousty Pele chełpiąc się swoim dorobkiem policzył bowiem bramki zdobyte w nieoficjalnych meczach, takich jak mecze przedsezonowe, mecze towarzyskie lub charytatywne, a nawet... mecze przeciwko personelowi wojskowemu. Według IFFHS jego oficjalny rekord w całej karierze to 767 goli. To naprawdę niesamowita liczba, ale... inny Brazylijczyk, Romario, strzelił 772 gole, a rekord świata wg IFFHS to 805 goli zdobytych przez zapomnianego Josefa Bicana grającego w reprezentacjach Austrii oraz Czechosłowacji.

Kiedy ludzie mówią, że Pele jest najlepszym piłkarzem w historii, jednym z głównych argumentów jest to, że zdobył 1281 goli. Jak widać, Romario i Bican zdobyli więcej oficjalnych goli niż Pele. Czy jest ktoś, kto twierdzi, że Josef Bican jest najlepszym piłkarzem w historii, ponieważ zdobył najwięcej oficjalnych goli w historii futbolu? Nie, ale jest to popularna narracja w przypadku "1281" Pele.

Bican zdobył 805 goli, Romario 772, Pele 767. Kolejny na liście jest Ferenc Puskas z 746 golami. Następnie Gerd Muller z 735 golami. Obecnie Cristiano Ronaldo ma 697 goli, zaś Lionel Messi strzelił 677 goli. Jak zatem widzimy nie dość, że Pele nie jest najskuteczniejszy, to już całkiem niedługo może spaść z pozycji nr 3 na pozycję nr 5, gdy wyprzedzą go zarówno Messi, jak i C. Ronaldo. Wróćmy jednak do Pele. Jak wiadomo, same gole to nie wszystko.

"Pele trzy razy wygrał mistrzostwa świata!"

Kolejny równie popularny argument - Pele jako jedyny piłkarz wygrał MŚ aż trzy razy. Wydawać by się mogło, że jest to decydujący argument na korzyść Pele. Brazylijczyk jako lider swojej reprezentacji doprowadził ją do aż trzech tytułów. Czyżby?

Nie do końca. Oto problem: na MŚ w 1962 roku Pele doznał kontuzji w drugim meczu grupowym i nie zagrał już później w decydującej fazie pucharowej. Liderem tego zespołu był Garrincha, który poprowadził Brazylię do tytułu. Wkład Pele w tamten tytuł jest marginalny, by nie powiedzieć, że żaden, ponieważ Pele obserwował grę swojej drużyny z wysokości trybun.


Wciąż pozostają jednak MŚ 1958 i MŚ 1970. Pele grał wówczas w pierwszym składzie. Brazylijczyk grał na tych turniejach bardzo dobrze, jednak... warto wspomnieć, że były to prawdopodobnie dwie z najlepszych drużyn Brazylii w historii. To nie tak, że był tam tylko Pele i grupa przypadkowych graczy. W 1958 roku byli Didi, Vava i Garrincha, a w 1970 Jairzinho, Gerson, Tostao i Rivelino. Mało tego, Złotą Piłkę dla piłkarza turnieju w 1958 roku zdobył zapomniany geniusz Didi, a nie Pele. Z kolei w 1970 roku najlepszym strzelcem w Brazylii był Jairzinho, który do dziś pozostaje jedynym graczem, który strzelił gola w każdym meczu, kończąc jako mistrz.

Podsumowując: Pele wygrał trzy razy Mistrzostwa Świata, ale faktycznie miał wkład tylko w dwa z nich. Nie był najlepszym graczem tych drużyn, zdecydowanie wybijającym się ponad innych, ale jednym z najważniejszych graczy, równy innym supergwiazdom. Tamta Brazylia była tak dobra, że wygrała MŚ 1962 bez pomocy Pele. Poza tym, na przykład, brazylijski Ronaldo wygrał MŚ 2002 jako najlepszy zawodnik, ale wygrał go również w 1994 roku, kiedy nie grał ani minuty. Czy to się liczy? Tak, ale ważny jest również wkład w tytuł. Tak, Pele był świetny w MŚ 1958 i 1970 i pomógł Brazylii wygrać dwa MŚ. Czy jest to rozstrzygający argument? Nie. Na przykład Giuseppe Meazza prowadził Włochy do dwóch tytułów mistrzostw świata w 1934 i 1938 roku.

Pele w piłce klubowej

Pele nigdy nie grał w Europie i nie dowiemy się, jak poradziłby sobie na Starym Kontynencie. Pele grał dla brazylijskiego Santosu od 1956 do 1974 roku. Wygrał brazylijską ligę sześć razy - 1961, 1962, 1963, 1964, 1965 i 1968. To imponujące, ale na przykład Messi wygrał dziewięć razy ligę hiszpańską. Santos był pełen świetnych graczy, ale Pele poprowadził ich do tytułu sześć razy w ciągu ponad 15 lat. Pele wygrał także z Santosem Copa Libertadores w 1962 i 1963 roku. Imponujące, ale po raz kolejny: C. Ronaldo wygrał Ligę Mistrzów pięć razy, a Messi cztery razy.

Pele i rywale z jego czasów

Czy Pele był w ogóle lepszy od takich piłkarzy jak Eusebio czy Gerd Muller? Ludzie często zapominają o Mistrzostwach Świata w 1966 roku rozgrywanych w Anglii. Pele przybył do Anglii jako faworyt, ale... Brazylia została sensacyjnie wyeliminowana już na etapie grupowym. Tak, zgadza się, Pele nie awansował nawet do fazy pucharowej. Brazylia przegrała z Węgrami i Portugalią. W meczu z Portugalią Pele został całkowicie przyćmiony przez Eusebio, który strzelił dwa gole i rozegrał niesamowity mecz. Ogółem Eusebio strzelił dziewięć goli podczas Mistrzostw Świata 1966, prowadząc Portugalię na trzecie miejsce, mimo że Portugalia była ogólnie średnią drużyną w latach 60. Warto wspomnieć, że Eusebio był równie bramkostrzelny co Pele. Poprowadził Benfikę do tytułu Pucharu Europy w 1962 roku, a także do trzech kolejnych finałów w 1963, 1965 i 1968 roku. Strzelił 473 gole w 440 meczach Benfiki, więc jego stosunek goli do meczów był nawet lepszy niż Pele. Jako jednostka grał na poziomie Pele, ale jest niedoceniony, ponieważ w drużynie narodowej nie grał u boku Garrinchy, Didi, Vavy, Jairzinho, Gersona czy Tostao.

A Gerd Muller? Niemiecki supersnajper miał średnią goli 0,93 w całej karierze, która jest lepsza niż 0,92, jaką miał Pele. Gerd Muller wygrał Mistrzostwa Świata i Mistrzostwa Europy (warto wspomnieć, że Pele nigdy nie wygrał Copa America). Gerd Muller wygrał Puchar Europy trzy razy z rzędu. Był jeszcze lepszym snajperem niż Pele, miał podobne osiągnięcia w zespole, ale w mediach jest całkowicie w cieniu Brazylijczyka. Indywidualnie Eusebio czy Gerd Muller nie byli wcale gorszymi piłkarzami niż Pele, a listę można również rozszerzyć o boskiego Garrinchę, który jako lider ekipy poprowadził Brazylię do MŚ 1962 bez pomocy Pele. Do dziś to właśnie Garrincha, a nie Pele, jest wspominany z największym rozrzewnieniem przez brazylijskich kibiców.

Czy Pele poradziłby sobie w dzisiejszym, bardziej fizycznym futbolu? To pytanie również pozostaje bez odpowiedzi. Współczesny futbol jest zdecydowanie bardziej wymagający, profesjonalny, fizyczny, z lepszą obroną, niż miało to miejsce 60 lat temu. Pele przeniesiony do naszych czasów mógłby mieć ogromne problemy, choć prawdopodobnie wciąż błyszczałby na tle rywali. Czy byłby jednak lepszy niż np. Messi i C. Ronaldo? Obaj w dzisiejszym bardziej defensywnym futbolu mają wskaźniki strzeleckie na poziomie Pele z ligi brazylijskiej z lat 60. XX wieku. C. Ronaldo dokłada do tego niezwykłe uderzenie z obu nóg oraz fantastyczną grę głową, zaś Messi niesamowity przegląd pola, nadzwyczajne podania i niezrównany drybling. Trudno jest wybrać najlepszego piłkarza w historii, ale jeszcze trudniej zrozumieć, dlaczego za takowego uchodzi Pele.

Reasumując, Pele był znakomitym piłkarzem, ale wokół jego postaci narosło zbyt wiele mitów.